Trước đó, chiều ngày 1/8, các em nhỏ dân tộc H’Mông trú tại xóm Lũng Rạc, xã Xuân Trường, huyện Bảo Lạc, tỉnh Cao Bằng đã hái loại quả dại mọc trên rừng có màu tím, tròn, hạt bên trong màu hồng về ăn. Khoảng 6 giờ sau khi ăn, tất cả các em đều có biểu hiện bị ngộ độc như đau bụng, buồn nôn, tiêu chảy, men gan tăng, rối loạn điện giải do mất nước…
Hiện tại, ngoài 3 trẻ đã tử vong, số bệnh nhân bị ngộ độc do ăn quả dại trên đang được điều trị, chăm sóc tích cực tại bệnh viện trong tình trạng sức khỏe dần hồi phục tốt.
Ngay sau khi có thông tin về vụ ngộ độc, Cục An toàn thực phẩm đãchỉ đạo Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Cao Bằng điều tra, xác minh tại thực địa về loại cây, quả dại mà các em nhỏ đã ăn.
Theo đó, loại quả dại các em học sinh hái trên rừng để ăn được người H’Mông gọi là Chi pản Slua (quả gai xanh). Loại quả dại này thường mọc ở khu vực núi đá, thuộc dạng cây dây leo, vỏ thân cây màu xanh nhạt, có gai nhọn, cứng. Lá cây to gần bằng 2 ngón tay người lớn, dài từ 11-12 cm, màu lá xanh đậm. Quả tròn to gần bằng quả trứng gà, vỏ nhẵn mượt không có lông, quả non vỏ màu xanh nhạt, khi quả chín vỏ có màu tím và hơi mềm, bửa vào trong có lớp cùi vỏ màu hồng. Mỗi quả có từ 4 - 6 hạt, các hạt có một lớp cùi màu trắng đục bọc bên ngoài, nhiều nước và mềm. Hạt to bằng hạt ngô, có màu tím và hơi dẹt.
Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm Cao Bằng đã đã tiến hành điều tra, lấy mẫu cây, quả dại nói trên gửi Trung tâm Phòng chống độc - Học viện Quân y 103 xét nghiệm các độc tố, xác định nguyên nhân gây ngộ độc để tìm phương pháp xử trí.
Loại quả Hồng trâu mà người H'Mông thường gọi là quả gai xanh
Đại tá, GS.TS Hoàng Công Minh - Học viện Quân y 103 - cho biết, loài thực vật gây ngộ độc là cây Hồng trâu (Cap paris versi color), họ Màn màn (Cap paraceae). Loài cây này có quả và hạt độc tuy nhiên chưa có các nghiên cứu chi tiết về độc tính của chúng. Hiện nay Trung tâm Phòng chống độc - Học viện Quân y đang phối hợp nghiên cứu, thử nghiệm độc tính trên cùi và nhân hạt cây Hồng trâu trên chuột.
Cục An toàn thực phẩm đã yêu cầu Sở Y tế tỉnh Cao Bằng chỉ đạo các cơ quan chức năng tổ chức cấp cứu, điều trị tích cực cho các bệnh nhân. Đối với các bệnh nhân có biểu hiện nặng cần chuyển lên tuyến trên để điều trị kịp thời, đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục kiến thức an toàn thực phẩm và biện pháp phòng chống ngộ độc thực phẩm do độc tố tự nhiên cho cộng đồng. Đặc biệt khuyến cáo người dân tuyệt đối không ăn hoa quả, thực vật lạ, nghi ngờ độc hại.
Trong một diễn biến khác, ngày 4/8, có thêm 4 bệnh nhân phải nhập viện cấp cứu tại Bệnh viện Đa khoa huyện Bảo Lạc (Cao Bằng) do cùng ăn loại quả dại nói trên. 4 bệnh nhân mới được chuyển đến bệnh viên gồm cháu Giàng Thị Ngài (13 tuổi), Giàng Thị Ky (6 tuổi), Giàng A Hồng (6 tuổi), Thào Thị Mỵ (13 tuổi).
Khoảng 1 tuần qua, các cháu bé này thường xuyên bị đau bụng và tiêu chảy nhưng không đến cơ sở y tế để khám. Đến khi có một số bạn cùng đi chăn đê trong xóm bị tử vong, các cháu mới nói với bố mẹ là đã được những người bạn đó chia cho ăn quả màu tím cách đây 1 tuần.